Choroba Pageta jest chorobą metaboliczną kości, znaną również jako deformujące zapalenie kości.Patologia polega na zmianie przebudowy kości, która odbywa się w przesadnym i nieuporządkowanym tempie, podważając strukturalną integralność szkieletu i predysponując do złamań i obserwacji wad rozwojowych.
Odnowa kości (lub przebudowa) to proces metaboliczny polegający na niszczeniu i odrastaniu kości. Mający na celu jej ciągłą odnowę, a tym samym zachowanie jej integralności funkcjonalnej i strukturalnej. Choroba PagetaU osób cierpiących na chorobę Pageta równowaga między zniszczeniem a osadzeniem nowej zmineralizowanej macierzy kostnej jest zaburzona, a kość staje się coraz słabsza. Ten destrukcyjny proces, który trwa nadal w czasie, powoduje ból, osłabienie, deformację i zwiększone ryzyko złamania.
Co to choroba Pageta?
Spis Treści
Kość jest tkanką aktywną metabolicznie. Dynamiczny charakter struktur kostnych jest widoczny nie tylko w wieku wzrostu. Ale także w zdolności do adaptacji ich struktury w odpowiedzi na siły zewnętrzne i do samodzielnej naprawy po złamaniu.
Restrukturyzacja kości jest zdefiniowana jako przebudowa i następuje w wyniku obecności dwóch różnych typów komórek. Znajdujących się na powierzchni zewnętrznej i w zagłębieniach struktur kostnych. Osteoblasty („producenci kości”) są odpowiedzialne za budowę masy kostnej w procesie osadzania. Natomiast osteoklasty („łamacz kości”) są odpowiedzialne za rozbiórkę tkanki kostnej w procesie zwanym resorpcją. Kiedy aktywność osteoblastów przekracza aktywność osteoklastów, następuje wzrost kości, odwrotnie, kiedy osteoklasty przeważają, następuje zmniejszenie masy kostnej.
Jak się objawia choroba Pageta?
U pacjentów z chorobą kości Pageta normalny proces rotacji kości jest zaburzony. Brakuje dynamicznej równowagi pomiędzy osteoblastami i osteoklastami. Rozbiórka tkanki kostnej następuje bardzo szybko, po czym następuje nieprawidłowa neoformacja, w której struktura kości jest zdezorganizowana i zdeformowana. Początkowo obserwuje się znaczny wzrost resorpcji kości w miejscach zlokalizowanych, co jest spowodowane aktywnością licznych osteoklastów. Po osteolizy następuje kompensacyjny wzrost neoformacji kości, wywołany przez osteoblasty rekrutujące się w okolicy.
Intensywna i przyspieszona aktywność osteoblastyczna wytwarza grubą tkankę, utworzoną przez grube płytki i trabeculae, które są chaotycznie ułożone (model „mozaikowy”). Zamiast normalnego modelu płytkowego. Zreanimowana tkanka kostna zostaje zastąpiona, a przestrzenie szpiku wypełnione nadmiarem włóknistej tkanki łącznej, z wyraźnym wzrostem nowych naczyń krwionośnych (hiperwaskularyzacja nowo utworzonej kości). Hiperkomórkowatość kości może więc powodować złośliwe zwyrodnienie (kość pagetyczna).
Patologiczna zmiana cyklu resorpcji i neoformacji kości sprawia, że nowa kość jest większa i bardziej miękka, a przez to delikatna i podatna na złamania. Choroba Pageta jest zazwyczaj zlokalizowana i jako taka dotyczy tylko jednej lub kilku kości. W przeciwieństwie na przykład do osteoporozy (uogólnionej choroby kości). Choroba najczęściej dotyczy kości miednicy, czaszki, kręgosłupa i nóg. Ewentualne powikłania zależą od segmentu kości i mogą obejmować złamania kości. Zapalenie kości i stawów, ubytek słuchu oraz uciskanie struktur nerwowych z powodu zwiększonej objętości danych kości.
Ryzyko zachorowania
Ryzyko zachorowania na chorobę Pageta jest związane z rosnącym wiekiem: choroba ta jest rzadko diagnozowana u osób poniżej 40 roku życia. Ponadto niektóre dziedziczne czynniki genetyczne wydają się wpływać na predyspozycje do choroby, a mężczyźni są bardziej dotknięci tą chorobą niż kobiety (3:2). Choroba kości Pageta występuje na całym świecie, ale jest bardziej powszechna w Europie, Australii i Nowej Zelandii. Na całym świecie, Wielka Brytania ma najwyższy wskaźnik rozpowszechnienia.
Jak leczyć?
Chociaż nie ma lekarstwa na chorobę Pageta, niektóre leki mogą pomóc w kontroli choroby i zmniejszeniu bólu i innych objawów. W szczególności bisfosfoniany, które są stosowane również do wzmacniania kości osłabionych przez osteoporozę, są podstawą terapii. W poważniejszych przypadkach konieczne może być przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego. Obecnie wczesna diagnoza i terapia farmakologiczna, zwłaszcza jeśli są stosowane przed wystąpieniem powikłań, są środkami pozwalającymi na skuteczną kontrolę choroby.
Przczyny choroby Pageta
Przyczyna choroby kości Pageta jest nadal nieznana, chociaż nie jest wykluczone, że geneza choroby może być wieloczynnikowa. Choroba Pageta może być sporadyczna lub rodzinna.
Dwie hipotezy etiologiczne są obecnie bardziej wiarygodne:
Niektóre geny wydają się być związane z tym zaburzeniem. Biorąc pod uwagę wyraźną znajomość u wielu osób dotkniętych chorobą, przyczyna choroby Pageta może mieć związek z ekspresją niektórych genów. Przekazywanych jako autosomalne dominujące. Najczęściej stwierdzane zmiany genetyczne dotyczą ekspresji genu RANK (Receptor Activator of Nuclear Factor k B, który aktywuje osteoklasty i inicjuje ich różnicowanie) oraz genu Sequestosome1 (SQSTM1), który koduje białko p62, uczestniczącego, wraz z ubikwityną i innymi białkami cytoplazmatycznymi, w modulowaniu funkcji jądrowego czynnika wzrostu NFkB, ważnego dla rekrutacji preosteoklastów i aktywacji samych osteoklastów.
Infekcja wirusowa. Wolno replikujący się wirus zostałby zlokalizowany na poziomie komórek kostnych na wiele lat przed wystąpieniem objawów. Ten czynnik zakaźny może atakować osteoklasty i indukować nadreaktywną odpowiedź na czynniki aktywujące. Takie jak witamina D i RANKL (ligand receptora RANK). Nawet patolog James Paget, który jako pierwszy podał dokładny opis choroby (stąd nazwa), sugerował, że choroba jest potencjalnie spowodowana procesem zapalnym. Ostatnie dane potwierdzają tę hipotezę etiologiczną i sugerują, że przyczyną choroby Pageta może być infekcja paramyksowirusem. Jednakże nie wyizolowano jeszcze żadnego wirusa zakaźnego z zaatakowanych tkanek i nie zidentyfikowano go jako czynnika wywołującego, więc hipoteza ta pozostaje do potwierdzenia.
Symptomy
Wielu pacjentów nie wie, że mają chorobę Pageta, ponieważ choroba ta może wystąpić w formie subtelnej, bezobjawowej lub łagodnie objawowej. W wielu przypadkach diagnoza jest stawiana przypadkowo lub dopiero po wystąpieniu powikłań. Kiedy pojawiają się objawy, najczęstszym zaburzeniem jest ból kości. Choroba może dotyczyć pojedynczych kości (np. czaszki, piszczeli, ilium, kości udowej, kości ramiennej i kręgów) lub rozprzestrzeniać się na kilka obszarów ciała. W niektórych przypadkach temperatura skóry może wzrosnąć w miejscach, gdzie choroba jest aktywna.
Powszechne objawy choroby Pageta mogą obejmować:
- Ból kości i sztywność stawów (ból może być silny i występować przez większość czasu);
- drętwienie, mrowienie i słabość;
- Zniekształcenia kości: powiększenie zaatakowanych segmentów i inne widoczne zniekształcenia, takie jak te dotykające czaszkę (przeciągi czołowe, powiększona szczęka lub zwiększony rozmiar głowy).
Inne, rzadziej występujące oznaki będą zależały od dotkniętej części ciała, w tym:
- Utrata słuchu i szumy uszne (z powodu ucisku na VIII nerw przedsionkowo-komorowy czaszki).
- Zawroty głowy i bóle głowy, spowodowane nadmiernym wzrostem kości czaszki;
- Ból lub drętwienie w przebiegu nerwu, jeśli kręgosłup jest dotknięty i korzeń nerwu kręgowego (radiculopatia) jest zmiażdżony;
- Przechylenie długich kości;
- Zwężenie rdzenia kręgowego (zwężenie i ucisk rdzenia kręgowego i nerwów).
W większości przypadków choroba kości Pageta postępuje powoli i może być skutecznie zwalczana u prawie wszystkich ludzi.
Choroba Pageta, szczególnie jeśli jest zaniedbana, może wywołać inne schorzenia, w tym:
Całkowite złamania kości lub korowe pęknięcia kości. Złamania patologiczne mogą powodować dużą utratę krwi z powodu typowej hiperwaskularyzacji kości Pageta.
Choroba zwyrodnieniowa stawów i choroba zwyrodnieniowa wtórna: Zniekształcone kości mogą zwiększać obciążenie stawów przylegających do chorej kości. Na przykład, zapalenie stawów może być spowodowane zginaniem długich kości nóg, zniekształceniem ich ułożenia i zwiększeniem nacisku na pobliskie stawy (kolana, biodra i kostka). Ponadto kość pagetyczna może zwiększać swoje rozmiary, powodując zużycie chrząstki stawowej i rozdarcie kolana lub biodra. W tych przypadkach ból może być spowodowany połączeniem choroby Pageta i zapalenia kości i stawów.
Osteosarcoma (złośliwy rak kości): transformacja nowotworowa jest bardzo rzadkim zjawiskiem, opisywanym w najcięższych formach, które należy brać pod uwagę, gdy ból pojawia się lub pogłębia nagle i znacząco.
Głuchota w jednym lub obu uszach może wystąpić, gdy choroba kości Pageta wpływa na czaszkę i kość otaczającą ucho wewnętrzne. Leczenie może spowolnić lub zatrzymać ubytek słuchu, a aparaty słuchowe mogą wspierać ten stan.
Powikłania
Niektóre choroby sercowo-naczyniowe mogą wynikać z ciężkiej choroby Pageta (z zajęciem szkieletu większym niż 15%). Połączenia tętniczo-żylne mogą często tworzyć się w kości, dlatego serce musi zwiększyć swoje obciążenie pracą (tj. pompować więcej krwi), aby zapewnić odpowiedni dopływ tlenu do tkanek. Ten wzrost rzutu serca może prowadzić do zwapnienia zastawki aortalnej. Powstałe w wyniku tego zwężenie aorty może spowodować przerost komorowy i potencjalnie doprowadzić do niewydolności serca.
Inne powikłania neurologiczne: zespoły ucisku nerwów i zespół jelita grubego. Jeżeli miejscem dotkniętym chorobą jest podstawa czaszki. Może wystąpić paraliż nerwów czaszkowych, natomiast jeżeli choroba Pageta dotyczy kręgosłupa, może wystąpić paraplegia z niedoborem czynnościowym lub paraliż ruchowy. Rzadko, gdy czaszka jest dotknięta, może dojść do zaangażowania nerwu okołomotorycznego, co powoduje zaburzenia pola widzenia.
Choroba Pageta nie jest związana z osteoporozą. Chociaż choroba kości Pageta i osteoporoza mogą występować u tego samego pacjenta, są to różne zaburzenia. Pomimo wyraźnych różnic, różne metody leczenia choroby Pageta są również skutecznie stosowane w leczeniu osteoporozy.
Diagnoza
Diagnoza choroby Pageta może wynikać z badania konkretnych podejrzanych objawów klinicznych lub być całkowicie przypadkowa.
Choroba kości może być zdiagnozowana za pomocą jednego lub kilku z poniższych badań:
Badania radiograficzne
Badanie Rx jest badaniem pierwszego wyboru w diagnostyce choroby Pageta. Pozwala on na uzyskanie badania radiologicznego segmentu szkieletowego dotkniętego tym zaburzeniem (obszary resorpcji kości, powiększenia i deformacji kości). Jest najważniejszym narzędziem diagnostycznym umożliwiającym wykrycie wszelkich powikłań.
Badanie radiograficzne może dotyczyć całego ciała, miednicy lub lędźwiowego kręgosłupa, w zależności od miejsca występowania choroby.
Scyntygrafia kostna z użyciem nuklidów promieniotwórczych jest przydatna do określenia zakresu i aktywności choroby. Badanie scyntygraficzne jest zalecane dopiero po potwierdzeniu diagnozy konwencjonalnym badaniem radiologicznym, ponieważ wiele chorób charakteryzujących się przebudową kości może dać pozytywny wynik. Jego specyfika jest słaba, ale jest bardziej wrażliwy niż radiologia w ocenie rozległości szkieletowej choroby Pageta.
Wreszcie, Tomografia Komputerowa Osiowa (TK) może pomóc w diagnostyce różnicowej (artroza, osteoporoza, osteomalacja i przerzuty kostne). Jest przydatna do zintegrowania uzyskanych informacji z badaniem radiologicznym i pozwala na monitorowanie przebiegu choroby.